İş yerinde yapay zeka (AI) tarafından başlatılan dönüşümler, ekonomik büyüme, iş yerinden çıkarma ve insan refahı arasındaki dinamik hakkında tartışmaları gündeme getirdi. Goldman Sachs’tan ekonomistler, ChatGPT gibi gelişmiş dil öğrenme modellerinin iş piyasasında ciddi bozulmalara yol açabileceğini öngörerek AI konusunda iyimser bir bakış açısı sundu. Onlara göre, ana ekonomilerdeki tam zamanlı işlerin yaklaşık 300 milyonu otomatikleştirilebilir ve bu durum özellikle avukatları, idari personeli ve belki de ekonomistleri etkiler. ABD ve Avrupa’daki işlerin önemli bir kısmı, AI kaynaklı otomasyon riski taşımaktadır.
Bu heyecana karşı olarak, Goldman Sachs’ın ekonomik tahminleri, üretken AI teknolojilerinin potansiyel verimlilik patlamaları yaratabileceğini öne sürdü ve bu durumun küresel GSMH’yi on yıl içinde %7 oranında artırabileceğini belirtti. Ayrıca, 1990’lardaki yazılım patlamasına benzer şekilde devam eden AI’ye yapılan yatırımın, 2030 yılında ABD GSMH’sinin yaklaşık %1’ine ulaşmasına neden olabileceği öngörüldü.
Ancak, ABD teknoloji ekonomisti Daren Acemoglu, bu gibi tahminleri sorgulamaktadır. Otomasyonun tüm ilerlemelerinin iş gücü verimliliğinde artışa yol açmadığına dikkat çeken Acemoglu, şirketlerin genellikle otomasyonu karlılığı artırmak için uyguladığını, bunun zorunlu olarak üretkenlik ya da toplumsal ihtiyaçları artırmadığını belirtmektedir. Acemoglu’nun daha muhafazakar tahminleri, toplam faktör verimliliğinde (TFP) yalnızca mütevazı bir artışı öngörmekte ve belki yıllık TFP artışında sadece hafif bir yükseliş beklemektedir.
Ek olarak, Acemoglu, AI’nın gelir eşitsizliğini şiddetlendirebileceği konusunda uyarıda bulunarak, düşük eğitimli kadınların ücretlerinin azalabileceğini, sermaye ile ücretler arasındaki uçurumun genişleyebileceğini öne sürmektedir. AI’nın uygulanması, potansiyel olarak GSMH’yi artırırken, yanıltıcı sosyal ağları teşvik ederek insan refahından da ödün verebileceği endişesi dile getirilmektedir.
Son olarak, AI’nın yönetim fonksiyonları, çalışanları izleme ve iş programlarını belirleme konusundaki uygulamalarına ilişkin endişeler dile getirilmektedir. İşverenler lehine güç dinamiklerindeki bu değişiklikler, otomasyon nedeniyle işin değerinin düşmesi ve becerilerin aşındırılması konusunda Harry Braverman’ın 1974 gözlemlerini yansıtmaktadır. Acemoglu, generatif AI’nın potansiyel faydalarını tanısa da, bu faydaların, sektör ve en yaygın generatif AI modellerinin temel olarak yeniden yönlendirilmesi olmadan ulaşılamayacağını savunmaktadır.
AI’nin Becerilerin Gelişimi ve İş Evrimine Etkileri
Makale, AI’nin belirli rolleri otomatikleştirmesinin yanı sıra işleri nasıl dönüştürebileceğini de ele almaktadır. İşlerin genellikle AI entegrasyonu ile evrim geçirmesi beklenmekte, bu da çalışanların yeni beceriler geliştirmesini gerektirmektedir. Makinelerin rutin görevleri halletmesiyle birlikte sürekli öğrenme, dijital okuryazarlık ve yaratıcılığa vurgu yapılmaktadır. Dünya Ekonomik Forumu, insanlar ve makineler arasındaki iş bölümünde bir değişimin olacağını öne sürmekte ve 2025 yılına kadar makinelerin insanlardan daha fazla mevcut iş görevlerini yerine getireceğini iddia etmektedir.
AI Etik ve Yönetişim Sorunları
Bir ana uygulama alanı olan işyerinde AI’nin etik kullanımı üzerine temel bir sorun vardır. AI’nin işi izlemesi ve değerlendirmesi kapasitesi göz önüne alındığında, gizlilik ve çalışan gözetimi etik konuları ortaya çıkmaktadır. AI’nin yönetişimi ayrıca, insan denetimi, şeffaflık ve hesap verebilirliğin AI sistemlerinde gerekliliği gibi konuları gündeme getirmektedir.
İşyerinde AI’nin Avantajları ve Dezavantajları
AI’nin verimliliği ve ekonomik büyümeyi artırma potansiyeli bir avantaj olabilir, ancak buna karşı iş kaybı ve eşitsizlik olasılığının dengelemesi gerekir. AI, işletmelerin operasyonlarını geliştirmeye ve kişiselleştirilmiş hizmetler ile yenilikçi ürün tekliflerine olanak tanımaya yardımcı olabilir.
Ancak, işlerin otomasyonu, özellikle rutin veya düşük beceri gerektiren pozisyonlarda işsizlik veya yetersiz istihdama yol açabilir. Ayrıca, AI sistemlerine olan bağımlılık, insan uzmanlığının kaybına ve AI’nin düzgün bir şekilde tasarlanmaması ve yönetilmemesi durumunda önyargı potansiyeline de neden olabilir.
Tartışmalar ve Zorluklar
AI’nin yok ettiğinden daha fazla iş yaratıp yaratamayacağına ve yeni işlerin yerinden edilen iş gücüne erişilebilir olup olmayacağı tartışmaları devam etmektedir. Ayrıca hükümetlerin ve toplumun bu AI kaynaklı değişikliklere tepki gösterme hızı ve kapsamı hakkında kararsızlık vardır. Bu zorlukların üstesinden gelmek için politika yapıcılar, eğitimciler, endüstri liderleri ve işçiler arasında koordineli çabalar gerekmektedir ve bu çabalar, AI odaklı bir ekonomide gelişmeye uygun bir iş gücünü sağlamak için gerçekleştirilmelidir.
İş ve refahın geleceği üzerinde AI’nin etkisi hakkında daha fazla bilgi için ana alanlara aşağıdaki bağlantılar yararlı kaynaklar sunmaktadır:
– Dünya Ekonomik Forumu
– Goldman Sachs
– Avrupa Komisyonu
Bu alanlar, iş, sosyal konular, etik ve ekonomi üzerinde AI’nin etkisine yönelik geniş kapsamlı analizler ve tartışmalar sunmakta olup, belirli alt sayfalara veya makalelere odaklanmamaktadır.
The source of the article is from the blog rugbynews.at