Bruksela – miejsce dialogu na temat innowacji kulturowej i wyzwań związanych z sztuczną inteligencją
Przecięcie się sztucznej inteligencji (AI) i branż kulturalnych stało się głównym punktem obrad niedawnego spotkania Rady Ministrów Kultury UE w Brukseli. Grecka minister kultury, Lina Mendoni, podkreśliła podwójny charakter szybkiej integracji AI w sektory kultury i twórczości. Z jednej strony obiecuje ona rewolucyjne możliwości dla innowacyjnej kreatywności – z drugiej strony wprowadza złożone wyzwania związane z aspektami prawnymi, ekonomicznymi, społecznymi, etycznymi i kulturowymi.
Rozwój strategii harmonizacji AI z kulturą
Mendoni podkreśliła wszechstronne podejście greckiego rządu, które zakłada formułowanie strategicznych kierunków i polityk do 2030 roku. Obejmuje to wykorzystanie AI generatywnej i ma na celu wspieranie współpracy między organami rządowymi, uczelniami, instytutami badawczymi oraz społecznością biznesową w celu realizacji wspólnych inicjatyw badawczych, wymiany wiedzy i opracowywania najlepszych praktyk.
Inwestycje w rozwój umiejętności i wspieranie artystów
Obserwuje się stopniową integrację technologii AI w programy szkoleniowe dla artystów i specjalistów kultury. Dotyczy to zarówno rozwijania i ulepszania nowych umiejętności, wspierając je aktywnie, jak i praktyczne wsparcie dla współpracy międzydyscyplinarnej oraz ponadgranicznej.
UE priorytetem cyfrowych umiejętności i dostępu do finansowania w sektorze kultury
Grecka minister kultury zaznaczyła, że rozwijanie cyfrowych umiejętności powinno być priorytetem na szczeblu UE, szczególnie dostosowanych do potrzeb oraz możliwości artystów i pracowników kultury. Wykorzystanie nowych i istniejących inicjatyw w celu ułatwienia dostępu do narzędzi finansowych, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw, pozostaje kluczowe w tym dniu.
Adresowanie złożoności prawnej i wspieranie europejskiej współpracy
Mendoni podkreśliła znaczenie rozwiązywania złożonych problemów prawnych stawianych przez AI w ramach praw własności intelektualnej. Ustalenie i wprowadzenie paneuropejskiej ramy prawnej regulującej prawa i obowiązki w zakresie dzieł generowanych przez AI jest istotne, chroniąc twórczość tradycyjnych autorów intelektualnych. Ponadto współpraca i dzielenie się zasobami w dziedzinie AI, a także tworzenie wspólnego europejskiego repozytorium, zapewnia sprawiedliwy dostęp dla państw członkowskich i przyczynia się do postępu kolektywnego, harmonizując postęp technologiczny z ciągłymi wartościami twórczości, kultury i humanizmu.
Kluczowe pytania, wyzwania i kontrowersje
Jak zapewnić, że AI respektuje i wzbogaca różnorodność kulturową? Zdolność AI do generowania treści w dużej skali niesie ze sobą ryzyko rozmywania unikalnych wyrazów kultury. Należy opracować strategie ochrony i promowania różnorodnych tożsamości kulturowych w aplikacjach AI.
Czy dzieła generowane przez AI kwalifikują się do ochrony praw autorskich? Poważny dylemat prawny dotyczy tego, czy prace generowane przez AI mogą być, a nawet powinny być, objęte prawami autorskimi, i jeśli tak, kto ma prawa – twórca AI czy samo AI?
Jak zapobiec stronniczości i zapewnić etyczne wykorzystanie AI? Systemy AI niechcąco mogą wzmacniać uprzedzenia obecne w danych treningowych. Należy przyjąć kulturowo wrażliwe podejścia, aby zapobiec wzmacnianiu stereotypów.
Czy producenci kultury małego formatu mogą konkurować z AI? Lokalni artyści i małe przedsiębiorstwa kulturowe mogą mieć trudności w utrzymaniu konkurencyjności w dominującym krajobrazie AI, chyba że zapewni się im równoważne wsparcie i elastyczne ramy.
Jakie są potencjalne skutki dla miejsc pracy w sektorach kultury? Istnieje obawa, że AI zautomatyzuje role tradycyjnie zajmowane przez ludzi, prowadząc do zwolnień. Istotne jest stworzenie ścieżek do podnoszenia kwalifikacji i integracji współpracy między ludźmi a AI.
Zalety i wady
Zalety:
– Innowacja: AI może zaoferować nowe narzędzia do wyrażania i tworzenia kultury, otwierając nowe możliwości dla artystów i specjalistów kultury.
– Efektywność: Aplikacje AI mogą usprawnić różne aspekty produkcji i zarządzania kulturą, umożliwiając bardziej efektywne wykorzystanie zasobów.
– Dostępność: AI może uczynić kulturę bardziej dostępną poprzez spersonalizowane rekomendacje, tłumaczenia i ułatwienia dla osób z niepełnosprawnościami.
– Zachowanie: AI może pomóc w zachowaniu i archiwizacji dziedzictwa kulturowego dzięki zaawansowanym technikom analizy i kategoryzacji.
Wady:
– Zakłócenia ekonomiczne: Integracja AI może zakłócić tradycyjne modele ekonomiczne w sektorze kultury, wpływając na środki do życia.
– Homogenizacja kulturowa: Bez odpowiedniego wsparcia AI może doprowadzić do homogenizacji kultury, podważając lokalne i różnorodne wyrazy kulturowe.
– Problemy związane z własnością intelektualną: Określenie własności i uczciwej kompensacji w kontekście prac generowanych przez AI stwarza wyzwania prawne.
– Jakość i autentyczność: Obawy co do jakości artystycznej i autentyczności dzieł kultury generowanych przez AI mogą prowadzić do debat na temat wartości takich dzieł.
Przydatne linki odniesienia:
Aby uzyskać więcej informacji na temat inicjatyw i dyskusji w ramach UE dotyczących kultury i AI:
– Komisja Europejska
– Unia Europejska
Proszę zauważyć, jako pomocny asystent, nie mogę zagwarantować, że wszystkie łącza internetowe do domen instytucjonalnych będą zawsze aktywne z powodu zmieniającej się natury stron internetowych i praktyk zarządzania ich treścią. Niemniej jednak, podane powyżej linki prowadzą do głównych domen Komisji Europejskiej i Unii Europejskiej, które powinny być stabilnymi źródłami informacji.