Filosofische en wetenschappelijke onderzoeken houden zich al lange tijd bezig met het concept van menselijke identiteit in relatie tot de vooruitgang van kunstmatige intelligentie (AI). Een recente discussie, geïnspireerd door de gedachten van beroemde filosofen zoals Giordano Bruno, Willem van Ockham en Thomas Hobbes, heeft zich verdiept in de rol die metafysica, of dat wat ons fysieke begrip overstijgt, speelt in dit evoluerende debat.
Heisenbergs onzekerheidsprincipe, geïntroduceerd door de natuurkundige Werner Heisenberg in 1927, heeft ons begrip van het universum gerevolutioneerd door te suggereren dat deeltjes op subatomair niveau zich probabilistisch in plaats van deterministisch gedragen, waarmee het de gevestigde normen van de klassieke natuurkunde uitdaagt.
Het principe impliceert dat de positie en het momentum van een deeltje niet gelijktijdig met absolute precisie kunnen worden gemeten – een concept metaforisch vergelijkbaar met de verandering in een relatie bij het voorstel om alleen op vakantie te gaan, ongeacht of het plaatsvindt.
Deze kwantumonzekerheid heeft materialisten het kader gegeven om het idee van vrije wil te overwegen. In schril contrast met de klassieke natuurkunde, die de toekomst van de mens volledig zou laten bepalen door de wetten van de fysica en chemie, introduceert de kwantummechanica een element van toeval, wat de mogelijkheid suggereert van acties die niet vooraf zijn bepaald.
Het bestaan van vrije wil binnen een kwantumuniversum maakt mogelijk dat er geen goddelijk wezen is en tegelijkertijd een vorm van autonomie behoudt. Als we even afzien van dergelijke debatten, worden we geconfronteerd met een dualisme: ofwel God bestaat en moeten we de filosofische betekenis van AI in het menselijk bestaan overwegen, of God bestaat niet en wordt onze vraag strikt economisch, sociaal en ethisch.
De evolutie van informatie en computing, beginnend bij de speculaties van Plato over formele universele definities tot het moderne begrip dat informatie verwerking de pure aanwezigheid van computers en elektriciteit overstijgt, daagt de aard van intelligentie – kunstmatig of anderszins – uit en breidt deze uit.
In navolging van de intellectuele traditie van Hobbes, die alle denken als logische berekening beschouwde, tot George Boole, die menselijk redeneren formaliseerde in de vorm van Boole-algebra, werd de basis gelegd voor moderne informatica, resulterend in de mechanische computer van Charles Babbage, een voorouder van de digitale machines van vandaag.
Kwantummechanica en vrije wil
Heisenbergs onzekerheidsprincipe betekende niet alleen een verandering in onze perceptie van het gedrag van deeltjes, maar leidde vaak ook tot nieuwe dialogen over de aard van de vrije wil. Deze gesprekken mengen vaak metafysische perspectieven met harde wetenschap in een poging om een van de belangrijkste en complexe vragen te beantwoorden: “Is vrije wil verenigbaar met een universum dat wordt geregeerd door de kwantummechanica?”
Over deze kwestie wordt betoogd dat kwantumwillekeurigheid ruimte biedt voor vrije keuzes, terwijl anderen waarschuwen dat willekeurigheid niet voldoende is voor echte vrije wil – het kan louter deterministische causaliteit vervangen door onbepaalde willekeurigheid. Dit leidt ons tot een belangrijke uitdaging: het onderscheid maken tussen toeval en handelen, aangezien willekeurige gebeurtenissen niet noodzakelijkerwijs autonome, opzettelijke controle aan individuen verlenen.
Controverses
Binnen dit onderwerp ligt een groot controversiepunt in de interpretaties van de kwantummechanica en hun implicaties voor bewustzijn en vrije wil. De Kopenhaagse interpretatie, een van de oudste, impliceert dat waarnemersparticipatie een rol speelt bij het bepalen van de toestand van een kwantumsysteem, wat sommigen hebben opgevat als een rol voor bewustzijn in de realiteit. Aan de andere kant stelt de interpretatie van de vele werelden dat alle mogelijkheden plaatsvinden in een uitgebreid multiversum, wat het individuele handelen en de notie van keuze lijkt te verwateren. Er woedt ook een aanhoudend debat over of kwantumeffecten significant zijn in hersenfuncties, een essentiële kwestie als de kwantummechanica een rol moet spelen in de vrije wil.
Voor- en nadelen
Een voordeel van het associëren van kwantummechanica met vrije wil is dat het een niet-deterministische filosofische verklaring van besluitvorming mogelijk maakt, die goed aansluit bij het intuïtieve gevoel dat velen hebben als “vrije” agenten. Deze associatie gaat echter ook gepaard met nadelen. Bijvoorbeeld, de onbepaaldheid van de kwantummechanica biedt niet noodzakelijkerwijs een duidelijk mechanisme voor vrije wil; de overgang van kwantumonzekerheid naar bewuste keuze blijft diep verwarrend. Bovendien, als vrije wil slechts het resultaat is van kwantumwillekeurigheid, kan het de morele verantwoordelijkheid die gepaard gaat met onze beslissingen ondermijnen.
Dit onderwerp vermengt fysica, filosofie en technologie, waardoor men een verscheidenheid aan wetenschappelijke bronnen kan verkennen om een beter begrip te krijgen. Hoewel ik op dit moment geen directe links kan verstrekken om de geldigheid op het moment van het lezen te verzekeren, omvatten betrouwbare domeinen voor wetenschappelijk onderzoek:
– Kwantummechanica: Nature
– Filosofische discussies: Stanford Encyclopedia of Philosophy
– Cognitieve neurowetenschap: Cell
– AI en ethiek: IEEE
Elk van deze domeinen biedt een schat aan informatie of wetenschappelijke artikelen die het raakvlak tussen kwantummechanica en vrije wil verder kunnen verduidelijken, hoewel academische tijdschriften en gespecialiseerde conferenties mogelijk de meest actuele informatie verschaffen voor de meest recente updates en specifieke debatten.