Lidia PerskaVoedselcriminaliteit is een wereldwijd probleem geworden dat niet alleen invloed heeft op onze portemonnee, maar ook een aanzienlijke bedreiging vormt voor de volksgezondheid. Criminele organisaties die zich bezighouden met activiteiten zoals het verkeerd labelen van producten, het vervangen van inferieure ingrediënten en zelfs het vergiftigen van het voedsel dat we consumeren, hebben zich genesteld in de schappen van onze supermarkten. Om dit complexe en evoluerende probleem aan te pakken, is het cruciaal om onze aanpak te heroverwegen door gebruik te maken van technologie.
Volgens de Britse Food Standards Agency verwijst voedselcriminaliteit naar “ernstige fraude en gerelateerde criminaliteit in voedselvoorzieningsketens.” De jaarlijkse schade veroorzaakt door voedselcriminaliteit wereldwijd wordt geschat op ongeveer US$40 miljard (£31 miljard).
Het begrijpen van voedselcriminaliteit vanuit het perspectief van winstgedreven criminelen onthult de dubbele rol ervan. Het fungeert als een middel voor criminelen om illegale gelden te genereren die moeten worden witgewassen en stelt hen in staat geld wit te wassen dat is verkregen door andere criminele activiteiten.
De voedingsindustrie is met name aantrekkelijk voor fraudeurs vanwege het hoge winstpotentieel. Onderzoekers hebben twee primaire benaderingen geïdentificeerd die door deze criminelen worden aangenomen. De eerste houdt in dat zij zich richten op alledaagse voedingsmiddelen met lage kosten en een grote consumentenbasis, waardoor fraudeurs de winst kunnen maximaliseren. Een voorbeeld hiervan is een onderzoek in Spanje en Italië in 2023, waarbij 260.000 liter olijfolie in beslag werd genomen. Er werd ontdekt dat olijfolie die als “virgin” of “extra virgin” was gelabeld, vermengd was met een lagere kwaliteitsvariant. Op vergelijkbare wijze onthulde het paardenvleesschandaal in 2013 de aanwezigheid van paardenvlees in rundvleesproducten in heel Europa, wat aanzienlijk goedkoper was om te produceren.
Aan de andere kant kunnen fraudeurs argeloze consumenten misleiden om premium prijzen te betalen voor goedkoper voedsel dat vals wordt geadverteerd als een superieur product. Dit kan goedkope truffels omvatten die worden verkocht als exotische Italiaanse truffels.
Het opsporen en voorkomen van voedselfraude is een uitdagende taak vanwege de complexiteit van deze financiële misdrijven. Desalniettemin bieden opkomende technologieën hoop bij het aanpakken van dit probleem. De Association of Certified Fraud Examiners heeft vastgesteld dat 91% van de organisaties wereldwijd data-analysetechnologie heeft gebruikt om financiële misdaadrisico’s te bestrijden. Technologieën zoals machine learning kunnen uitgebreide gegevenssets analyseren, verborgen patronen onthullen en verdachte activiteiten identificeren. In het kader van voedselcriminaliteit zou machine learning locaties, individuen of bedrijven met een hoog risico kunnen signaleren.
Blockchain-technologie is ook naar voren gekomen als een mogelijke oplossing in de strijd tegen voedselcriminaliteit. Onderzoekers suggereren dat de implementatie van blockchain in de wereldwijde voedselvoorzieningsketen consumenten in staat zou stellen geïnformeerde beslissingen te nemen over hun voedselaankopen. Blockchain biedt een veilige openbare grootboek dat niet kan worden gemanipuleerd, waardoor het gemakkelijk is om de reis van een product vanaf de oorsprong tot de supermarktschappen te traceren. In Australië heeft de adoptie van blockchaintechnologie door sommige producenten al belofte getoond in de strijd tegen voedsel- en wijnfraude.
Hoewel technologische oplossingen aanzienlijk potentieel hebben, zijn er uitdagingen die moeten worden overwonnen. Het implementeren van blockchaintechnologie in de wereldwijde voedselvoorzieningsketen vereist internationale normen en effectief beheer van enorme hoeveelheden gegevens. Bovendien kan het voor kleinere voedselproducenten kostbaar zijn om deze technologie te adopteren.
Samenwerking tussen diverse belanghebbenden is essentieel om voedselfraude effectief aan te pakken. Wetshandhavingsinstanties, professionals uit de industrie, organisaties van alle groottes en academici moeten zich verenigen onder adequaat ethisch toezicht. Maatregelen om fraude te bestrijden mogen consumenten niet te zwaar belasten, omdat dit nieuwe kwetsbaarheden in het voedselsysteem kan creëren.
Voor meer informatie over voedselcriminaliteit kunt u terecht op de website van de Britse Food Standards Agency. Om de toepassing van data-analysetechnologie bij het bestrijden van risico’s van financiële criminaliteit te verkennen, kunt u verwijzen naar de Association of Certified Fraud Examiners. Daarnaast belicht een studie over blockchaintechnologie in Australië de potentiële toepassingen ervan in de strijd tegen voedsel- en wijnfraude.
