De toenemende fascinatie van banken voor kunstmatige intelligentie (AI) en de mogelijke toepassingen ervan in de financiële sector is sterk gegroeid, vooral na de lancering van de chatbot ChatGPT van OpenAI eind 2022. Dit interesseert zich vooral in de gebieden van fraude detectie en het voorkomen van witwassen, waar AI al wijdverbreid wordt gebruikt.
Deze snelle adoptie van AI-technologie brengt echter ook zorgen met zich mee. Tijdens een recente bijeenkomst van financiële technologie-executives in Amsterdam, waren er discussies die wijzen op een groeiende bezorgdheid over de afhankelijkheid van banken van een kleine groep technologiebedrijven voor de aanzienlijke rekenkracht die nodig is om AI-capaciteiten te ontwikkelen. Deze afhankelijkheid wordt gezien als een potentieel risico voor de industrie, omdat het financiële instellingen te nauw aan deze providers zou kunnen binden.
ING-analist Bahanur Yilmaz, verantwoordelijk voor het AI-project van de Nederlandse bank, merkte op dat er een verwachte toegenomen afhankelijkheid is van Big Tech-bedrijven zowel voor infrastructuur als voor de benodigde apparatuur. Europese banken, suggereerde Yilmaz, moeten ervoor zorgen dat ze kunnen schakelen tussen verschillende techproviders om een situatie van ‘leveranciersvergrendeling’ te voorkomen, waarbij een bank te afhankelijk wordt van een enkele provider.
Temidden van deze zorgen stelde het Verenigd Koninkrijk eerder regelgeving voor om de zware afhankelijkheid van financiële instellingen van technologiebedrijven zoals Microsoft, Google, IBM, en Amazon te beheren. Toezichthouders vrezen dat problemen binnen een enkel cloud-computingbedrijf mogelijk kunnen uitbreiden, wat kan leiden tot wijdverspreide verstoringen in de financiële dienstverlening.
Tijdens een recente Money20/20-conferentie benadrukte de hoofdtechnologiestrategies van Deutsche Bank de aanzienlijke computerbehoeften van AI en de rol van Big Tech-bedrijven bij het economisch verschaffen van toegang tot dergelijke middelen. Bovendien biedt de synergie tussen AI-producten en financiële diensten nieuwe mogelijkheden voor datanalyse en monitoring, zoals vermeld door de CEO van de Franse AI-startup Mistral AI.
Op dit moment pilotert ING een op AI-gebaseerde chatbot, die 2,5% van de klantenservicechats bedient met als doel om binnen een jaar aanzienlijk uit te breiden. De Europese toezichthouder op effectenmarkten ESMA benadrukte recentelijk de wettelijke verantwoordelijkheid van banken en beleggingsondernemingen om hun klanten te beschermen bij het gebruik van AI-technologie en waarschuwde voor de mogelijke impact op de bescherming van retailbeleggers.
Belangrijke Vragen en Antwoorden:
Wat zijn de nieuwe risico’s verbonden aan de groeiende afhankelijkheid van banken van AI?
De nieuwe risico’s omvatten een mogelijke overdreven afhankelijkheid van een klein aantal technologieproviders voor rekenkracht en AI-infrastructuur, wat kwetsbaarheid voor ‘leveranciersvergrendeling’ en verhoogde systeemrisico’s zou kunnen veroorzaken als deze providers storingen ondervinden. Er zijn ook uitdagingen met betrekking tot het waarborgen dat de AI voldoet aan regelgevende vereisten, ethische normen, en het behouden van gegevensbeveiliging en klantprivacy.
Wat zijn de voordelen van de banken bij het gebruik van AI?
AI biedt tal van voordelen, zoals verbeterde fraude detectie en anti-witwasinspanningen, efficiëntie in klantenservice via AI-chatbots, op data gebaseerde inzichten voor besluitvorming, kostenefficiëntie op lange termijn, en verbeterde gebruikerservaringen.
Wat zijn de nadelen van banken bij het gebruik van AI?
De nadelen kunnen onder andere een verminderde menselijke personeelsbezetting omvatten, minder persoonlijke klantenservice, het potentieel voor vooringenomenheden in AI-besluitvorming, de uitdagingen bij het begrijpen van complexe AI-modellen (het “black box” probleem), de risico’s van gegevensinbreuken en cyberdreigingen, en de kosten verbonden aan de creatie en het onderhoud van AI-systemen.
Wat zijn enkele belangrijke uitdagingen of controverses die gepaard gaan met de afhankelijkheid van AI in de banksector?
Uitdagingen omvatten ethische zorgen zoals AI-vooroordelen, privacykwesties, het waarborgen van de toelichtbaarheid van AI-beslissingen, en het handhaven van regelgevende naleving. Controverses kunnen ontstaan over het verlies van banen als gevolg van automatisering en hoe het misbruik van AI in surveillance en andere opdringerige toepassingen kan worden voorkomen.
Voordelen en Nadelen:
Voordelen:
– Efficiëntie en Snelheid: AI kan grote hoeveelheden gegevens veel sneller verwerken dan mensen, waardoor de efficiëntie wordt verbeterd, met name op gebieden zoals transactieverwerking, kredietscoren, en risicobeheer.
– Verbeterde Klantbeleving: Door AI aangedreven tools, zoals chatbots, kunnen klantenservice rond de klok bieden, waardoor de toegankelijkheid en gemak voor bankklanten wordt verbeterd.
– Innovatieve Diensten: AI stelt banken in staat om innovatieve diensten en producten te ontwikkelen door gebruik te maken van gegevensanalyse en voorspellende modellering.
– Kostenverlaging: Op de lange termijn kan AI de kosten verlagen door routinetaken te automatiseren, waardoor de behoefte aan een groot menselijk personeelsbestand afneemt.
Nadelen:
– Baanverlies: AI kan werknemers verdringen, met name op gebieden die vatbaar zijn voor automatisering, wat economische en sociale gevolgen kan hebben doordat taken evolueren of overbodig worden.
– Gegevensbeveiliging en Privacy: Met de zware afhankelijkheid van data door AI is er een verhoogd risico op gegevensinbreuken en privacyzorgen, die kunnen leiden tot reputatieschade en juridische gevolgen voor banken.
– Betrouwbaarheid en Transparantie: Sommige AI-systemen kunnen “black boxes” zijn, waardoor weinig inzicht wordt geboden in hoe beslissingen worden genomen, wat problematisch kan zijn voor regelgeving en verantwoording.
– Leveranciersafhankelijkheid: Afhankelijkheid van grote technologiebedrijven voor AI-infrastructuur kan leiden tot leveranciersvergrendeling en deze providers buitensporige invloed geven over de financiële sector.
Om gerelateerde informatie te verkennen, kunt u overwegen de websites van relevante toezichthoudende autoriteiten die zich bezighouden met de financiële sector en technologie te bezoeken. Hieronder volgen enkele voorgestelde links:
– European Securities and Markets Authority (ESMA) voor regelgevende perspectieven over AI in financiële markten.
– Financial Conduct Authority (FCA) voor VK-specifieke regelgeving en richtlijnen met betrekking tot financiële technologie.
– European Central Bank voor informatie over de stabiliteit van de banksector en AI-gerelateerde systemische risico’s in de EU.
– De Federal Reserve voor inzichten in hoe de Verenigde Staten omgaan met AI in de banksector.
Het is essentieel om op de hoogte te blijven van lopende discussies en ontwikkelingen in AI om de voortschrijdende implicaties ervan voor de banksector te begrijpen.