De opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) hervormt tal van aspecten van de menselijke samenleving, met name de arbeidsmarkt en de stedelijke infrastructuur. In een recente aflevering van de podcast ‘Zorni kot’, sprak Dr. Domen Mongus, een gerenommeerde professor en onderzoeker aan de Faculteit Computerwetenschappen, Elektrotechniek en Computertechnologie aan de Universiteit van Maribor en hoofd van het Centrum voor Slimme Steden en Gemeenschappen, over zijn werk om diverse geospatiale databronnen samen te voegen om ruimtelijk bewuste AI-methoden en toepassingen te ontwikkelen. Dr. Mongus heeft een indrukwekkende verzameling van onderzoeks- en onderwijsprijzen, waaruit zijn significante bijdragen aan het vakgebied blijken.
Dr. Mongus benadrukte de onvermijdelijkheid van AI in de moderne tijd en merkte op hoe het al is geïntegreerd in bedrijfsprocessen, waarbij het management verbetert en de koolstofvoetafdruk vermindert. Hoewel AI op zichzelf geen nieuwe ideeën kan genereren, opereert het binnen de parameters die door menselijke input zijn ingesteld, wat ervoor zorgt dat het gebruik ervan menselijke creativiteit aanvult in plaats van vervangt. Dr. Mongus gelooft dat AI het potentieel heeft om tal van routinematige banen uit te roeien, maar ook om nieuwe te creëren, met name op het gebied van het voorbereiden van leerpatronen voor AI-training.
Dr. Mongus toonde een gebalanceerd vertrouwen in AI, waarbij hij de imperfecties ervan erkende en de noodzaak van menselijk toezicht. Ondanks dat AI ‘onintelligent’ is op het gebied van creativiteit, staat het op het punt om de werksoorten aanzienlijk te veranderen. Zo besteedde een team van 20.000 mensen een half jaar alleen al aan het evalueren van de geschiktheid van antwoorden van een AI-model zoals GPT-3. Dit duidt op het opkomen van nieuwe banen die gericht zijn op het verfijnen van de leerframeworks die AI-systemen onderwijzen.
De ronde tafel discussie op de Carrièrebeurs aan de Universiteit van Maribor, waar Dr. Mongus een deelnemer was, concludeerde dat AI onvermijdelijk het huidige arbeidslandschap zal veranderen, met de kanttekening dat zowel werkzoekenden als werkgevers zich moeten bijscholen op dit gebied om concurrerend te blijven. Deze scholing is noodzakelijk om de levenscyclus van AI-systemen succesvol te beheren en hun capaciteit te benutten om werkprocessen te stroomlijnen en nieuwe kennisontdekking te stimuleren.
Het integreren van AI in slimme steden: Dr. Mongus belicht hoe AI een prominente rol kan spelen bij het vormgeven van slimme steden, met bijdragen aan efficiëntere en duurzamere stedelijke omgevingen. AI zou verkeersstromen, openbaar vervoer, energieverbruik en afvalbeheer kunnen optimaliseren, wat op zijn beurt kan leiden tot een vermindering van de uitstoot van koolstof en andere verontreinigende stoffen.
AI op de arbeidsmarkt: Dr. Mongus wijst op het potentieel van AI om routinematige banen te automatiseren, maar benadrukt ook de creatie van nieuwe rollen in toezicht en ontwikkeling van AI. Belangrijke uitdagingen zijn onder meer ervoor te zorgen dat er een arbeidskracht is die bekwaam genoeg is om naast AI te werken, het omgaan met baanverdringing en het aanpassen van onderwijscurricula om studenten voor te bereiden op een op AI gerichte wereld.
Belangrijke controverses: Critici wijzen vaak op het risico van vooringenomenheid in AI, ethische overwegingen en het potentiële verlies van privacy. Er is ook de angst voor door AI aangestuurde surveillance binnen slimme steden en het misbruik van gegevens. Bovendien is de duurzaamheid van AI op het gebied van energieverbruik onder de loep komen te liggen vanwege de intensieve rekenbronnen die AI-algoritmen vereisen.
De toekomst van werk: De transformatie van het arbeidslandschap omvat zowel de creatie van nieuwe industrieën als de evolutie of verdwijning van traditionele banen. Werknemers moeten zich aanpassen door nieuwe vaardigheden te verwerven die de mogelijkheden van AI aanvullen, terwijl werkgevers continu leren en bijscholingsmogelijkheden moeten faciliteren.
Voordelen: AI kan de efficiëntie verbeteren, menselijke fouten verminderen en grote hoeveelheden data snel verwerken, wat kan resulteren in slimmere besluitvorming zowel op de werkvloer als bij de planning van slimme steden. Het kan predictief onderhoud in stedelijke infrastructuur faciliteren, de openbare veiligheid verbeteren en bijdragen aan een betere kwaliteit van leven voor inwoners.
Nadelen: Er zijn zorgen over baanverdringing en de maatschappelijke en psychologische impact van verminderde menselijke interactie als gevolg van AI-tussenpersonen. De creatie van een digitale kloof, ethische overwegingen en het waarborgen van een eerlijke toegang tot de voordelen van slimme steden zijn ook aanzienlijke zorgen.
Voor degenen die meer willen ontdekken over slimme steden en de rol van AI bij het vormgeven van de toekomst van werk, kunt u de domeinen van toonaangevende onderzoeksinstellingen of futurologische organisaties bezoeken:
– International Telecommunication Union
– Institute of Electrical and Electronics Engineers
Het is relevant om deze onderwerpen met gebalanceerd optimisme te benaderen, waakzaam te zijn voor mogelijke repercussies en een actieve rol te spelen bij het vormgeven van AI-ontwikkelingen om deze in lijn te brengen met ethische en duurzame doelen.