هوش مصنوعی (AI) صنعت مالی را انقلابی میکند و به موسسات سراسر جهان فرصتها و چالشهای جدیدی ارائه میدهد. بر خلاف پیشرفتهای فناورانه گذشته که سالها طول کشید تا بهطور گسترده پیادهسازی شوند، ابزارهای هوش مصنوعی مانند ChatGPT به سرعت در حال یکپارچه شدن در صنایع مختلف هستند و شرکتهای خدمات مالی اولینها هستند.
پیشبینی میشود که هوش مصنوعی صفحه نمایی معیاری راهبردی از سیر صنعت مالی را تغییر دهد، از بهبود تشخیص تقلب در سیستمهای پرداخت تا سادهسازی تراکنشهای مرزی. علاوه بر این، توانایی هوش مصنوعی در تجزیه و تحلیل منابع دادههای جایگزین میتواند سیستمهای امتیازدهی اعتباری را بهبود بخشد و دسترسی مالی را گسترش دهد، به ویژه در اقتصادهای آسیایی در حال ظهور.
در بخش بیمهگری، توانایی هوش مصنوعی در ارزیابی خطر و پردازش ادعاها مفید است، در حالی که مدیران دارای منابع میتوانند از هوش مصنوعی برای تخصیص پورتفوی بازرگانی پیشرفته و معاملات الگوریتمی بهره ببرند.
با این حال، پذیرفته شدن گسترده هوش مصنوعی با ریسکهای جدیدی همراه است، از جمله آسیبپذیریهای امنیتی افزایشی و سوءاستفاده بالقوه الگوریتمها در بازارهای مالی. موسسات مالی، به ویژه بانکهای مرکزی، برای بهبود پیشبینی اقتصادی، نظارت بر پایداری مالی و رفتار نظامی، به هوش مصنوعی دست میزنند.
یکی از کاربردهای هوش مصنوعی امیدبخش، “nowcasting” است که استفاده از دادههای زمان واقعی برای ارزیابی شرایط اقتصادی کنونی است. مدلهای هوش مصنوعی میتوانند مقادیر بسیار زیادی از دادههای بیساختار از منابع متعدد پردازش کنند و بانکهای مرکزی را با بینشهای بهموقع و جزئی به فعالیتهای اقتصادی تامین کنند.
علاوه بر این، هوش مصنوعی به عنوان یک ابزار قوی برای شناسایی الگوها در مجموعهدادههای مالی پیچیده، بهبود سیستمهای هشداردهنده زودهنگام برای خطرات سامانهای کمک میکند. الگوریتمهای یادگیری ماشین میتوانند تهدیدات در حال ظهور در بانکداری را شناسایی کنند یا نقصهایی در سیستمهای پرداخت که نشاندهنده فعالیتهای تقلبی هستند موشکافی کنند.
هوش مصنوعی میتواند فرایندهای مدیریتی را تقویت کرده، کارایی فرایندهای شناخت مشتری (KYC) و ضدشویی پول (AML) را ارتقا دهد و تدابیر امنیت سایبری را در مؤسسات مالی تقویت کند. در حالی که مزایاهای بالقوه چشمگیر هستند، بانکهای مرکزی باید چالشهایی مانند “جعبه سیاه”ی برخی از مدلهای هوش مصنوعی را برطرف کنند که ممکن است توضیحهای تصمیمات یا پیشبینیها را مختل کند.
هوش مصنوعی (AI) در صفممر تبدیل کردن مؤسسات مالی مانده، موجی از نوآوریها را به روشهای سنتی معکوس میکند.
چه سؤالات کلیدی پیرامون تأثیر هوش مصنوعی بر مؤسسات مالی وجود دارد؟
یک سؤال مهم این است که چگونه هوش مصنوعی میتواند در سفارشیسازی خدمات مالی کمک کرده و تجربیات مشتری را افزایش دهد. مؤسسات مالی در حال استفاده از چتباتها و دستیاران مجازی مبتنی بر هوش مصنوعی هستند تا پیشنهادهای منظوره ارائه دهند، پرسشهای مشتری را بهسرعت پاسخ دهند و تراکنشهای عادی را ساده کنند.
سؤال دیگر مهم مربوط به ملاحظات اخلاقی محیط هوش مصنوعی در امور مالی است. چگونه میتوان مطمئن شد که تصمیمگیری عادلانه و بیطرفانه اطناب گرفته خواهد شد هنگامی که الگوریتمهای هوش مصنوعی فرایندهای حیاتی مانند تأیید وام یا توصیههای سرمایهگذاری را محرک کنند؟ تعادل بین بهبود عملکرد و اصول اخلاقی چالشهای اساسی را پیش رو میگذارد.
چه چالشها و اختلافات اصلی مرتبط با هوش مصنوعی در بخش مالی میتواند وجود داشته باشد؟
یک چالش برجسته در اطمینان از حریم خصوصی و امنیت دادهها است زیرا سیستمهای هوش مصنوعی دادههای حساس مالی را تحلیل میکنند. حفظ دادههای مشتری از تهدیدات سایبری و اطمینان از پایبندی به آییننامههای حفاظت از داده مسائل اساسی ماندنی برای مؤسسات مالی است که از فناوریهای هوش مصنوعی بهره میبرند.
علاوه بر این، قابلیت تفسیر مدلهای هوش مصنوعی یک موضوع مورد اختلاف است. طبیعت “جعبه سیاه” برخی از الگوریتمهای پیچیده باعث میشود برای توجیه دلیل پشت پیشبینیها یا تصمیماتی که محرک از هوش مصنوعی هستند، مشکل باشد که به مسائل شفافیت و پاسخگویی منجر میشود. تعادل میان دقت مدل و قابلیت توجیه یک موضوع ظریف تعادلی است.
چه مزایا و معایبی برای پیادهسازی هوش مصنوعی در مؤسسات مالی وجود دارد؟
مزایا: هوش مصنوعی میتواند مدیریت ریسک را بهروز رسانی کند با فعالیتهای نظارت بهصورت زمانبندی شده از روندهای بازار و شناسایی تهدیدات پتانسیلی به صورت پیشگیرانه. تواناییهای بهبود یافته از جرایم تقلب، ارتقای تقسیمبندی مشتری برای استراتژیهای بازاریابی هدفمند و پردازش شتابدنده دادههای بزرگ از مزایای کلیدی هستند که هوش مصنوعی به مؤسسات مالی ارائه میدهد.
معایب: علیرغم قدرت تحولآفرینیاش، پذیرفتن هوش مصنوعی در مؤسسات مالی بدون محدودیتهایی همراه نیست. نگرانیهای مربوط به تبعیض الگوریتمی، چالشهای پایبندی به آییننامههای نظامی و جابهجایی کارگران انسانی به دلیل اتوماسیون از معایبی اساسی هستند که نیازمند بررسی دقیق هستند. تعادلی میان بهرهبرداری از مزایای هوش مصنوعی و کاهش معایب آن برای نوآوری پایدار در بخش مالی حیاتی است.
برای کسب بیشتر از نگاهی به قدرت تحولآفرینی هوش مصنوعی در مالی، میتوانید به وبگاه Financial Times مراجعه کنید.