تأثیر هوش مصنوعی (AI) بر توسعه کودکان می‌تواند چالش‌های مختلفی را ایجاد کند. برنامه‌هایی مانند ChatGPT که توسط هوش مصنوعی تقویت شده‌اند، اطلاعات را از منابع مختلف از جمله محتوای نادرست یا نامناسب برای سن جمع‌آوری می‌کنند. کودکان ممکن است به طور غیرمنتظره با اطلاعات اشتباه یا مواد بزرگسالانه مواجه شوند.
خطراتی برای ایمنی شخصی و حریم خصوصی نیز وجود دارد. تمایل کودکان به به اشتراک گذاری اطلاعات شخصی آنلاین می‌تواند منجر به نقض حریم خصوصی و دسترسی غیرمجاز به داده‌ها شود. تعامل آن‌ها با برنامه‌ها یا ربات‌های چتی با هوش مصنوعی که به ویرایش عکس و شخصی‌سازی تعاملات قابلیت دارند، آسیب‌پذیری به تهدیدات سایبری را افزایش می‌دهد.
جذاب‌سازی کودکان به رفتارهای خطرناک یک ریسک دیگر است. گزارش‌ها از نوجوانانی که به دنبال مشاوره‌های سلامت و رژیم غذایی تحت تأثیر هوش مصنوعی هستند و برنامه‌های سریع و جزئی را دریافت می‌کنند که از اطلاعات حقیقی یا زمینه‌ای برخوردار نیستند، گزارش شده است و این ممکن است منجر به اقدامات مخرب بر پایه اطلاعات ناقص شود.
تعاملات با هوش مصنوعی می‌تواند ایدئولوژی‌های اشتباهی در ذهن‌های جوان ایجاد کند، مانند اشتباه گرفتن هوش مصنوعی به عنوان رفاقت و دنبال کردن پیشنهادات کج‌بردار یا اشتباه. این می‌تواند تأثیرات دیرپای بر روی توسعه روانی و رفتاری آن‌ها داشته باشد.
علاوه بر این، وابستگی بیش از حد به فناوری ممکن است باعث بروز مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب و سایر توانایی‌های اجتماعی به دلیل کاهش تعامل انسانی شود. وابستگی به هوش مصنوعی ممکن است توانایی یادگیری، تحقیقات و فعالیت‌های کودکان را مختل کند.
برای پیشگیری از این خطرات، ضروری است که به جای محدود کردن دسترسی آن‌ها، کودکان را در مورد ایمنی اینترنت آموزش دهیم. در ویتنام، جایی که تقریباً دو سوم از 24.7 میلیون کودک از اینترنت استفاده می‌کنند، معمولاً از سن شش یا هفت سالگی شروع به استفاده می‌کنند، افزایش آگاهی در مورد خطرات سایبری حیاتی است. تسلط بر اینترنت از سنی نسبت به میانگین جهانی زودتر آغاز می‌شود و این نشان دهنده ضرورت آموزش زودهنگام درباره اقدامات امنیتی آنلاین برای حفاظت از کودکان در فضای دیجیتال است.
چالش‌ها و چندقضیه اصلی:
یکی از مهم‌ترین سوالات این است که چگونه هوش مصنوعی بر توسعه شناختی و اجتماعی کودکان تأثیر می‌گذارد. در حالی که هوش مصنوعی می‌تواند محتوای آموزشی دقیق را ارائه دهد، مخاوفی در مورد اینکه استفاده از هوش مصنوعی در آموزش چگونه می‌تواند بر فرایندهای آموزش سنتی و روابط دانش‌آموز-معلم تأثیرگذار باشد، وجود دارد. یکی دیگر از سوالات این است که جنبه اخلاقی توسعه هوش مصنوعی از دید کودکان چگونه است – چگونه مطمئن می‌شویم که سامانه‌های هوش مصنوعی رفتار مثبت را ترویج می‌کنند و الگوها یا تبعیضات را تقویت نمی‌کنند؟
یک اختلاف اصلی در تعادل بین بهره‌برداری از هوش مصنوعی به منظور اهداف آموزشی و حفاظت از حریم شخصی کودکان وجود دارد. روش‌های جمع‌آوری داده الزامی برای شخصی‌سازی هوش مصنوعی می‌توانند با نیاز به حفظ اطلاعات کودکان تضاد داشته باشند.
مزایا:
– فواید آموزشی: هوش مصنوعی قابلیت انقلابی در یادگیری را دارد با ارائه محتوای شخصی‌سازی شده و استراتژی‌های یادگیری تطبیقی که به نیازهای دانش‌آموزان فردی پاسخ می‌دهد.
– دسترسی‌پذیری: هوش مصنوعی می‌تواند با ارائه ابزارهایی طراحی شده برای چالش‌های خاص آن‌ها، به کودکان معلول کمک کند و آموزش را محاصر کند.
– تفریح: بازی‌ها و برنامه‌های با هوش مصنوعی می‌توانند تفریح ایمن، تعاملی و آموزشی برای کودکان فراهم کنند.
معایب:
– حریم خصوصی داده: سیستم‌های هوش مصنوعی اغلب نیازمند حجم زیادی اطلاعات، شامل اطلاعات شخصی، هستند که نگرانی‌هایی در مورد حریم خصوصی کودکان ایجاد می‌کند.
– توسعه مهارت‌های اجتماعی: وابستگی بیش از حد به تعاملات هوش مصنوعی ممکن است بر توسعه مهارت‌های انسانی و هوش هیجانی کودکان تأثیر بگذارد.
– کنترل کیفیت: خطر دسترسی کودکان به اطلاعات گمراه‌کننده یا نامناسب از منابع هوش مصنوعی که به درستی نظارت یا انتخاب نشده‌اند وجود دارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد موضوع هوش مصنوعی و توسعه کودکان، می‌توانید به وب‌سایت‌های سازمان‌هایی که بر فناوری و رفاه کودکان تمرکز دارند، مراجعه کنید مانند یونیسف (صفحه اصلی یونیسف) یا جامعه بین‌المللی فناوری در آموزش (صفحه اصلی ISTE).
هنگام یکپارچه‌سازی فناوری‌های هوش مصنوعی در زندگی کودکان، ضروری است که اطمینان حاصل شود که تعاملات آن‌ها ایمن، مثبت و منجر به توسعه سالم هستند. ارزیابی و نظارت مستمر توسط معلمان، توسعه‌دهندگان و سیاست‌گذاران، برای حفظ تعادل مفید ضروری است.