Znaczenie sztucznej inteligencji (AI) w współczesnym życiu nadal rośnie, gdy staje się integralną częścią różnych sektorów, w tym eksploracji kosmosu i monitoringu morskiego. Ta narracja rozwijała się z nowymi spostrzeżeniami podczas konferencji zatytułowanej „Sztuczna Inteligencja w Kosmosie i na Morzu”, którą zorganizowano 23 maja 2024 roku na Politechnice Gdańskiej.
Spotkanie było wspólną inicjatywą zawierającą udział lokalnego oddziału Komitetu Nauk Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk, Klastra Morza Bałtyckiego i Kosmicznego oraz Politechniki Gdańskiej. Polska Agencja Kosmiczna poparła wydarzenie swoim honorowym patronatem.
Wśród wybitnych uczestników znaleźli się profesor Edmund Wittbrodt z Komitetu Nauk Kosmicznych, który prowadził ceremonię otwarcia. Przywitał on znaczące postacie, takie jak profesor Mirosława Ostrowska z Polskiej Akademii Nauk, Prorektor ds. Internacjonalizacji i Innowacji Politechniki Gdańskiej – profesor Janusz Nieznański, oraz profesor Marek Grzybowski, prezes Klastra Morza Bałtyckiego i Kosmicznego.
Podczas konferencji podkreślono kluczową rolę AI w obrazowaniu i analizie satelitarnej – korzyść dla efektywności, szczególnie podkreślona przez niedawne wsparcie dla Ukrainy. Nadchodzące polskie satelity przeznaczone do umieszczenia w kosmosie oraz ogłoszenie, że polski astronauta, Sławosz Uznański, dołączy do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w pierwszej połowie 2025 roku były jednymi z ekscytujących wieści, które podzielił dr Michał Wierciński, Wiceprezes Polskiej Agencji Kosmicznej.
Omówiono różne aspekty obecności AI, rozważania etyczne i jej konieczność dla sektora energetycznego, pokazując zarówno korzyści, jak i obawy wynikające z przyszłych implikacji. Ponadto konferencja nie tylko prezentowała eksperckie wykłady naukowe, ale też zawierała sesję „Młode Gwiazdy” poświęconą osiągnięciom studenckim.
Profesor Jacek Rumiński podkreślił pilną potrzebę nowej wiedzy w celu wzmocnienia zdolności inteligentnych maszyn, podczas gdy profesor Marek Grzybowski poruszał kwestię tego, jak systemy satelitarne i AI trzymają w ryzach „duchowe” statki przewożące towary objęte embargiem.
Wydarzenie podkreśliło konieczność innowacji w aplikacjach AI na arenie międzynarodowej, począwszy od egzekwowania sankcji, aż po kształtowanie krajobrazu ekologicznego i gospodarczego, podkreślając przekształcający wpływ AI, który sięga od głębin oceanów po najdalsze zakątki kosmosu.
Ważne Pytania i Odpowiedzi dotyczące AI na Morzu i w Kosmosie:
Q: W jaki sposób AI przyczynia się do obrazowania i analizy satelitarnej?
A: AI znacząco zwiększa możliwości obrazowania satelitarnego, przetwarzając i analizując ogromne ilości danych znacznie szybciej niż ludzie. Jego zastosowania obejmują prognozy pogody, zarządzanie w sytuacjach klęsk żywiołowych, monitorowanie zmian środowiskowych oraz wsparcie działań obronnych i wywiadowczych.
Q: Jakie rozważania etyczne wiążą się z AI?
A: Kwestie etyczne związane z AI obejmują sprawy prywatności, autonomii, zastępowania miejsc pracy oraz przejrzystości podejmowania decyzji. Istnieje także debata na temat odpowiedzialności w przypadku błędów systemów AI lub ich użycia w operacjach militarnych.
Q: Czy AI może być używana do egzekwowania sankcji i monitorowania „duchowych” statków?
A: Tak, AI zintegrowane z technologiami satelitarnymi mogą wykrywać „duchowe” statki, które wyłączają swoje systemy śledzenia w celu uniknięcia wykrycia, przewożąc towary objęte embargiem. Algorytmy AI mogą identyfikować wzorce i anomalie w ruchach statków, aby wesprzeć egzekwowanie sankcji.
Kluczowe Wyzwania i Kontrowersje:
– Prywatność Danych: AI opiera się na dostępie i analizie dużych zbiorów danych, co może budzić obawy dotyczące zbierania i wykorzystywania wrażliwych informacji.
– Wiarygodność: Poleganie na AI w zastosowaniach krytycznych, takich jak eksploracja kosmosu i operacje morskie, wymaga niezwykle niezawodnych systemów, ale AI może zawodzić w nieprzewidywalny sposób.
– Autonomia kontra Kontrola: Znalezienie równowagi między autonomią AI a kontrolą człowieka jest trudne, ale konieczne, aby zapobiec nadużyciom i zapewnić bezpieczeństwo.
– Ustawodawstwo: Trwa kontrowersja dotycząca sposobu skutecznego regulowania zastosowań AI bez hamowania innowacji.
Zalety AI na Morzu i w Kosmosie:
– Efektywność: Systemy AI mogą zarządzać i analizować dane szybko, poprawiając czasy reakcji w dziedzinie bezpieczeństwa morskiego i badań kosmicznych.
– Innowacja: Rozwój AI sprzyja postępowi technologicznemu w różnych sektorach, w tym nawigacji, obserwacji Ziemi i eksploracji kosmosu.
– Optymalizacja Zasobów: AI może pomóc w wykorzystaniu zasobów poprzez przewidywanie potrzeb i ograniczanie marnotrawstwa.
Wady AI na Morzu i w Kosmosie:
– Wpływ na Zatrudnienie: Zwiększone wykorzystanie AI może prowadzić do zastępstwa miejsc pracy w sektorach tradycyjnie obsadzonych przez ludzi.
– Złożoność: Systemy AI mogą być bardzo złożone i trudne do zrozumienia lub naprawy, szczególnie jeśli ulegają awarii w odległych środowiskach.
Aby uzyskać więcej informacji o sztucznej inteligencji i jej wpływie na sektory kosmiczne i morskie, można skorzystać z następujących źródeł:
NASA – Informacje dotyczące eksploracji kosmosu i zastosowań AI w kosmosie.
Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO) – Międzynarodowe standardy dotyczące bezpieczeństwa, ochrony środowiska i wydajności morskiej żeglugi, oraz rola technologii AI w tym obszarze.
Parlament Europejski – Aby zrozumieć polityki i ramy regulacyjne UE związane z kwestiami etycznymi AI, kwestiami prawno-ustrojowymi oraz zastosowaniami przemysłowymi.