Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει κάνει έναν καθοριστικό βήμα στη διακυβέρνηση των τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) με την επικείμενη εφαρμογή του Νόμου για την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI Act). Αυτή η νομοθεσία, που υποστηρίζεται ομόφωνα από τα κράτη μέλη αυτήν την εβδομάδα, είναι έτοιμη να δημιουργήσει ένα νέο παγκόσμιο πρότυπο, σε αντίθεση με την ανοικτή στάση των Ηνωμένων Πολιτειών και τα κρατικά μέτρα της Κίνας.
Ο Νόμος για την Τεχνητή Νοημοσύνη, ο οποίος εγένετο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2021, έχει εξελιχθεί μέσα από σημαντικές τροποποιήσεις μετά την έγκρισή του από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν από δύο μήνες. Η έναρξή του έρχεται σε κρίσιμη στιγμή, καθώς αυξάνονται οι διεθνείς ανησυχίες γύρω από τις επιπτώσεις της ΤΝ στην παραπληροφόρηση και τα θέματα πνευματικών δικαιωμάτων, ειδικότερα με τα συστήματα γεννητικής ΤΝ, όπως το ChatGPT της OpenAI και το chatbot Gemini της Google.
Ο υπουργός της Βελγίου για την Ψηφιοποίηση, Mathieu Michel, επαινεί τη νομοθεσία ως κρίσιμο βήμα για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων τεχνολογικών προκλήσεων ενώ παράλληλα ωθεί στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. Ο Michel έχει επισημάνει τους βασικούς πυλώνες της εμπιστοσύνης και της ευθύνης στη διαδικασία που αφορά τις νέες τεχνολογίες, προάγοντας έτσι την ευρωπαϊκή καινοτομία.
Ο Patrick van Eecke του δικηγορικού γραφείου Cooley υποστηρίζει ότι ο Νόμος για την Τεχνητή Νοημοσύνη της ΕΕ έχει το δυναμικό να ασκήσει διεθνή επιρροή. Υποδεικνύει ότι ακόμη και οι επιχειρήσεις εκτός ΕΕ που εκμεταλλεύονται δεδομένα πελατών από την ΕΕ εντός πλατφορμών ΤΝ πρέπει να συμμορφωθούν, υπονοώντας την πιθανότητα ότι ο Νόμος για την Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να εμπνεύσει παγκόσμια κανονιστικά πρότυπα παρόμοια με τον Γενικό Κανονισμό της ΕΕ για την Προστασία Δεδομένων (GDPR).
Παρόλο που η εφαρμογή του Νόμου ξεκινά το 2026, απαγορεύσεις σε ΤΝ για την κοινωνική αξιολόγηση, την προβλεπτική αστυνόμευση και την ανιούσια συλλογή εικόνων προσώπων από τον ιστό ή βίντεοκάμερες ΚΛΕ είναι προγραμματισμένες να τεθούν σε ισχύ μέσα σε έξι μήνες μετά την κύρωση του νόμου. Οι απαιτήσεις για γενικής χρήσης μοντέλα ΤΝ θα εφαρμοστούν μετά από 12 μήνες και οι κανονισμοί για ΤΝ που ενσωματώνονται σε κανονιζόμενα προϊόντα στο 36ο μήνα.
Οι πιθανές ποινές για μη συμμόρφωση κυμαίνονται από 7,5 εκατομμύρια ευρώ ή 1,5% του κύκλου εργασιών μιας εταιρείας, μέχρι 35 εκατομμύρια ευρώ ή έως και 7% του παγκόσμιου κύκλου εργασιών, κλιμακωμένες ανάλογα με τη σοβαρότητα της παραβίασης.
Η προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη ρύθμιση της Τεχνητής Νοημοσύνης:
Κύριες Ερωτήσεις και Απαντήσεις:
– Ποιος είναι ο σκοπός του Νόμου για την Τεχνητή Νοημοσύνη;
Ο νόμος αυτός στοχεύει στη διασφάλιση της ασφαλούς και υπεύθυνης ανάπτυξης και χρήσης των τεχνολογιών ΤΝ με την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και την προώθηση της καινοτομίας σε όλη την ΕΕ.
– Ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις που σχετίζονται με τον Νόμο για την Τεχνητή Νοημοσύνη;
Οι προκλήσεις περιλαμβάνουν την ανάγκη για σαφείς ορισμούς και κατηγοριοποιήσεις των συστημάτων ΤΝ, την ισορροπία μεταξύ προστασίας δικαιωμάτων και ενεργοποίησης καινοτομίας, το κόστος νομικής συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις και την επιβολή σε διάφορα κράτη μέλη.
Προκλήσεις και Προβλήματα:
Μια σημαντική πρόκληση για τον Νόμο για την Τεχνητή Νοημοσύνη είναι η καθορισμός του ακριβούς πεδίου εφαρμογής των “υφιστάμενων” συστημάτων ΤΝ, καθώς αυτή η κατηγοριοποίηση είναι ουσιώδης για την εφαρμογή αυστηρότερων απαιτήσεων. Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη τον ταχύ ρυθμό της τεχνολογικής πρόοδου, η νομοθεσία πρέπει να είναι ευέλικτη για να προσαρμοστεί σε νέες εξελίξεις στην ΤΝ. Υπάρχει επίσης κάποια αντίφαση σχετικά με το ενδεχόμενο του νόμου να δημιουργήσει ρυθμιστικά βάρη που θα μπορούσαν να πνίξουν την καινοτομία ή να θέσουν σε μειονεκτική θέση μικρότερες επιχειρήσεις που δεν έχουν τους ίδιους πόρους με μεγαλύτερες εταιρείες για να συμμορφωθούν με τους κανονισμούς.
Πλεονεκτήματα:
– Ο Νόμος για την Τεχνητή Νοημοσύνη της ΕΕ μπορεί να παρέχει υψηλό επίπεδο προστασίας για τα άτομα προωθώντας την ηθική ανάπτυξη της ΤΝ.
– Μπορεί να προωθήσει την εμπιστοσύνη στα συστήματα ΤΝ, πιθανώς επιταχύνοντας την υιοθέτησή τους σε διάφορους τομείς.
– Η εναρμόνιση του πλαισίου στα κράτη μέλη της ΕΕ θα μπορούσε να απλοποιήσει τη συμμόρφωση για τους αναπτυσσόμενους τεχνολογικούς φορείς και τις επιχειρήσεις που λειτουργούν στην Ευρώπη.
Μειονεκτήματα:
– Ο Νόμος για την Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να επιβάλει σημαντικά κόστη στις εταιρείες, κάτι που δυσκολεύει τις νεοφυείς επιχειρήσεις και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να καινοτομήσουν και να ανταγωνιστούν.
– Υπάρχει κίνδυνος υπερ-ρύθμισης που θα μπορούσε να αναστείλει την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ στ