Lidia PerskaW maju 2023 roku rząd Hiszpanii ujawnił znaczący plan inwestycyjny w sztuczną inteligencję (AI), zobowiązując się do wydania ponad 1,5 miliarda euro. Inicjatywa jest kierowana przez niedawno mianowanego gubernatora Banku Hiszpanii, José Luisa Escrivá, który wcześniej pełnił funkcję ministra ds. transformacji cyfrowej. Wśród strategicznych priorytetów znajduje się rozwój otwartego modelu podstawowego dla generatywnej AI, określanego jako ALIA, który nieformalnie nazywany jest „Hiszpańskim ChatGPT”.
ALIA ma na celu stworzenie zestawu modeli AI, które są specjalnie zaprojektowane i trenowane z dużym naciskiem na język hiszpański oraz inne języki współoficjalne. To podejście kładzie duży nacisk na inkluzyjność językową, wiąże się także z zobowiązaniem do przejrzystości, co zapewnia, że różne mniejsze, wyspecjalizowane modele językowe również będą rozwijane do konkretnych zastosowań.
Pomimo początkowych nadziei na letnią premierę, aktualizacje z Ministerstwa wskazują, że postęp pozostaje na właściwej drodze. Oczekują oni wkrótce zaprezentować początkowy model, z planami dla kolejnych iteracji. Obecnie rozwijane są dwa modele AI, jeden z siedmioma miliardami parametrów, który został wytrenowany na rozbudowanym zbiorze danych składającym się z ośmiu bilionów tokenów. Drugi, bardziej skomplikowany model, posiada 40 miliardów parametrów.
Kluczowym elementem tego projektu jest superkomputer MareNostrum 5, który został otwarty w grudniu 2023 roku. Jako jeden z najpotężniejszych i najbardziej zrównoważonych superkomputerów na świecie, znacznie zwiększa zdolności obliczeniowe Hiszpanii, umożliwiając rozwiązywanie złożonych problemów, które wcześniej uważano za nieosiągalne. Wyraźny nacisk projektu na publiczne inwestycje oraz promowanie języków regionalnych podkreśla jego unikalną pozycję w światowym krajobrazie AI.
Krajowa inicjatywa AI Hiszpanii: ALIA przyjmuje kształt
W ostatnich miesiącach krajowa inicjatywa AI Hiszpanii, głównie skoncentrowana na rozwoju modelu AI ALIA, zyskała znaczną dynamikę. Ta inicjatywa nie tylko oznacza przełomowy krok w kierunku wzmocnienia zdolności AI w Hiszpanii, ale także odzwierciedla szersze ambicje europejskie na rzecz ustanowienia solidnych ram AI w przeciwieństwie do dominacji amerykańskich i chińskich gigantów technologicznych.
Kluczowe pytania i odpowiedzi:
1. Jakie jest główne założenie inicjatywy ALIA?
Głównym celem ALIA jest opracowanie zestawu modeli AI, które będą odpowiadać potrzebom języka hiszpańskiego oraz innych języków współoficjalnych. Inicjatywa ta ma na celu zapewnienie inkluzyjności językowej, jednocześnie wspierając innowacje w różnych sektorach dzięki dostosowanym rozwiązaniom AI.
2. Jak ALIA planuje zapewnić prywatność i bezpieczeństwo danych?
Kluczowym aspektem rozwoju ALIA jest zobowiązanie do przejrzystości w AI. Będzie to obejmować surowe wytyczne dotyczące wykorzystywania danych, wdrożenie solidnych środków bezpieczeństwa oraz zapewnienie zgodności z przepisami ochrony danych UE, takimi jak RODO.
3. Jakie są oczekiwane korzyści z projektu ALIA?
Oczekiwane korzyści to zwiększona konkurencyjność cyfrowa Hiszpanii na globalnym rynku AI, wsparcie dla ochrony języków regionalnych oraz tworzenie rozwiązań AI, które mogą poprawić efektywność w sektorach takich jak opieka zdrowotna, edukacja i usługi publiczne.
4. Jakie są wyzwania związane z rozwojem ALIA?
Kluczowe wyzwania to potencjalne problemy z przydzielaniem funduszy, potrzeba wykwalifikowanego personelu w dziedzinie AI i uczenia maszynowego, oraz możliwe kontrowersje polityczne dotyczące etycznego wykorzystania technologii AI.
Zalety inicjatywy ALIA:
– Różnorodność językowa: Koncentrując się na języku hiszpańskim i językach współoficjalnych, ALIA promuje inkluzyjność i chroni języki regionalne.
– Inwestycje publiczne: Inicjatywa w dużej mierze opiera się na finansowaniu publicznym, co może prowadzić do bardziej kontrolowanego i etycznego rozwoju technologii AI.
– Wzrost gospodarczy w regionach: Inwestycje w AI mają na celu pobudzenie lokalnych gospodarek i stworzenie nowych miejsc pracy w sektorze technologicznym.
Wady inicjatywy ALIA:
– Ryzyko finansowe: Uzależnienie od finansowania rządowego może prowadzić do niepewności, szczególnie jeśli priorytety polityczne się zmienią.
– Bariery techniczne: Rozwój modeli AI, które są konkurencyjne na skalę globalną, wymaga znacznych kompetencji technicznych, których może brakować w lokalnym środowisku początkowo.
– Ryzyko etyczne: Jak w każdej inicjatywie AI, nieporozumienia lub niewłaściwe wykorzystanie technologii niosą ze sobą ryzyko kontrowersji etycznych, szczególnie w obszarach takich jak nadzór AI czy stronniczość w algorytmach podejmowania decyzji.
Rola MareNostrum 5
MareNostrum 5, potężny superkomputer Hiszpanii, jest podstawą projektu ALIA. Wyposażony w nowoczesne możliwości obliczeniowe, będzie wspierać przetwarzanie dużych zbiorów danych niezbędnych do treningu modeli AI. Superkomputer zwraca również uwagę na zrównoważone rozwiązania obliczeniowe, zgodne z szerszymi celami środowiskowymi Hiszpanii.
Przyszłe perspektywy
W miarę postępu Hiszpanii w realizacji ALIA, jej sukces w dużej mierze będzie zależał od zaangażowania społecznego, ciągłych inwestycji w badania i rozwój oraz współpracy z akademią i przemysłem. Inicjatywa ta ma na celu nie tylko ustanowienie Hiszpanii liderem w dziedzinie AI, ale także stworzenie harmonijnej równowagi między postępem technologicznym a zachowaniem kulturowym.
Dla tych, którzy są zainteresowani wydarzeniami dotyczącymi inicjatyw AI w Hiszpanii, więcej informacji można znaleźć na stronie government.es.
