W dniu 6 września 2024 roku, przełomowe międzynarodowe porozumienie zostało podpisane przez Unię Europejską we współpracy z państwami takimi jak Stany Zjednoczone, Zjednoczone Królestwo, Norwegia, Izrael i Mołdawia. Ten traktat, określany jako Konwencja AI, ustanawia zobowiązania prawne mające na celu regulację korzystania z technologii sztucznej inteligencji przy jednoczesnym priorytetowym traktowaniu ochrony praw człowieka. Inicjatywa ta jest wspierana przez Radę Europy, która składa się z 46 państw członkowskich.
Konwencja AI uzupełnia niedawno uchwaloną ustawę o AI w UE, koncentrując się wyraźnie na ochronie praw człowieka. W przeciwieństwie do przepisów UE, które regulują rynek wewnętrzny AI, Konwencja ma na celu wdrożenie środków bezpieczeństwa dla osób dotkniętych technologiami AI w sektorach publicznym i prywatnym.
Powstała dzięki poświęconemu komitetowi rozpoczętemu w 2019 roku, Konwencja została kształtowana przez ekspertów, w tym przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego. Komitet ds. Sztucznej Inteligencji Rady Europy sfinalizował tekst, umożliwiając rządom sygnatariuszy skuteczne legislacyjne wdrażanie jej postanowień.
Wątpliwości budzi niejasność niektórych zasad określonych w traktacie. Eksperci ostrzegają, że szerokie interpretacje mogą pozwolić na istotne wyjątki, szczególnie w kontekście bezpieczeństwa narodowego. Ponadto, traktat podkreśla, że firmy muszą oceniać wpływ AI na demokrację i prawa człowieka, zapewniając przejrzystość w interakcji użytkowników z systemami AI, a nie z przedstawicielami ludzi.
Obywatele zyskają prawo do kwestionowania decyzji generowanych przez AI, co stanowi kluczowy krok w kierunku odpowiedzialności w zastosowaniach AI.
Międzynarodowy Traktat o Technologiach AI Podpisany w Celu Ochrony Praw Człowieka: Rozszerzanie Granic
W dniu 6 września 2024 roku, społeczność międzynarodowa była świadkiem kluczowego momentu w obszarze zarządzania technologią dzięki podpisaniu Międzynarodowego Traktatu o Technologiach AI, powszechnie znanego jako Konwencja AI. Prowadzona przez Unię Europejską we współpracy z kluczowymi państwami, takimi jak Stany Zjednoczone, Zjednoczone Królestwo, Norwegia, Izrael i Mołdawia, ten traktat stanowi zbiorowe zobowiązanie do regulacji sztucznej inteligencji (AI) w sposób, który wspiera i chroni prawa człowieka w różnych sektorach.
Szerszy kontekst traktatu
Konwencja AI nie jest odosobnioną inicjatywą; funkcjonuje obok istniejących ram, takich jak Ustawa o AI w UE, wzmacniając regulacyjny krajobraz technologii AI. Podkreśla podejście skoncentrowane na człowieku do sztucznej inteligencji, mając na celu ochronę praw jednostek w obliczu szybkich postępów technologicznych. Moment podpisania traktatu zbiega się z rosnącą globalną świadomością na temat potencjalnych ryzyk systemów AI, w tym uprzedzeń, dezinformacji i naruszenia prywatności.
Kluczowe pytania poruszone w traktacie
Jednym z najpilniejszych pytań dotyczących traktatu jest: Jak będzie monitorowane wdrażanie Konwencji AI? Każde państwo sygnatariusz jest zobowiązane do ustanowienia organu regulacyjnego odpowiedzialnego za nadzorowanie przestrzegania przepisów i zapewnienie, że technologie AI respektują standardy praw człowieka.
Innym ważnym pytaniem jest: Jakie mechanizmy istnieją dla jednostek, aby zgłaszać skargi dotyczące AI? Traktat zapisuje prawo obywateli do odwoływania się od decyzji generowanych przez AI, tworząc ścieżkę prawną do kwestionowania potencjalnie szkodliwych lub niesprawiedliwych wyników wynikających z procesów algorytmicznych.
Wyzwania i kontrowersje
Pomimo swojego przełomowego charakteru, Konwencja AI stoi przed wieloma wyzwaniami. Jednym z głównych zmartwień jest możliwość nakładania się regulacji z innymi istniejącymi ustawami i dyrektywami. Może to prowadzić do zamieszania wśród firm i hamować innowacje w sektorze AI. Ponadto toczy się debata na temat definicji technologii AI w ramach traktatu. Niejasne definicje mogą prowadzić do luk, które mogą osłabić zamierzone zabezpieczenia.
Kolejnym kontrowersyjnym punktem jest równowaga między bezpieczeństwem narodowym a prawami jednostki. Krytycy twierdzą, że przepisy pozwalające na wyjątki w imię bezpieczeństwa narodowego mogą być nadużywane, narażając prawa człowieka w imię bezpieczeństwa państwa.
Zalety i wady Konwencji AI
Zalety:
– Zwiększona odpowiedzialność: Traktat umożliwia obywatelom kwestionowanie decyzji dotyczących AI, zwiększając odpowiedzialność systemów AI.
– Międzynarodowa współpraca: Poprzez zaangażowanie wielu narodów, traktat sprzyja współpracy i ustanawia globalny standard zarządzania AI.
– Ochrona praw człowieka: Podkreśla ochronę fundamentalnych praw w obliczu szybko rozwijających się technologii.
Wady:
– Problemy z wdrożeniem: Różnorodność systemów prawnych i środowisk regulacyjnych może skomplikować jednolite wdrożenie w krajach sygnatariuszy.
– Obawy o hamowanie innowacji: Niektórzy interesariusze branżowi obawiają się, że rygorystyczne regulacje mogą hamować innowacje i ograniczać potencjalne korzyści płynące z technologii AI.
– Potencjał do błędnej interpretacji: Szeroki język w traktacie może prowadzić do różnych interpretacji, co może osłabić jego skuteczność.
Konwencja AI stanowi istotny krok w kierunku odpowiedzialnego rozwoju i wdrażania AI. W miarę jak świat zmaga się z etycznymi implikacjami technologii AI, ten traktat ustanawia ważny precedens dla przyszłych międzynarodowych umów.
Aby uzyskać bardziej szczegółowe informacje i aktualności na temat regulacji AI, odwiedź Radę Europy.