بحثهای اخیر در مورد احتمال خروج ولادیمیر پوتین از قدرت یا حتی مرگ او دوباره مطرح شده و سوالات حیاتی درباره آینده نزاع در اوکراین را به وجود آورده است. تحلیلگران بر این باورند که اگرچه مرگ پوتین میتواند دینامیکها را تغییر دهد، اما لزوماً به پایان خصومتها منجر نخواهد شد. نتیجه بیشتر به فردی که رهبری روسیه را بر عهده میگیرد و جهتگیری سیاسی که انتخاب میکند، بستگی دارد.
پوتین بیشتر از یک فرد است؛ او شخصیت کلیدی در شبکهای وسیع از الیگارشها، مقامات امنیتی و اطلاعرسانان است. کارشناسان احتمال اتمام جنگ پس از پوتین را تنها ۳۰-۴۰% تخمین میزنند، در حالی که احتمال ادامه جنگ به طور قابل توجهی بالاتر و حدود ۶۰-۷۰% است.
اگر شخصی بخواهد واکنشهای پوتین را شبیهسازی کند، او معمولاً اقدامهای روسیه را با استفاده از روایتهای شناخته شده تبلیغاتی دفاع خواهد کرد. او ادعا خواهد کرد که روسیه به نفع امنیت ملی و برای محافظت از کسانی که در مناطقی مانند دونباس از آنچه او تجاوز اوکراینی میداند، رنج میبرند، عمل میکند.
زمانی که در مورد مسئولیت برای تلفات در اوکراین مورد سوال قرار میگیرد، یک پاسخ شبیهسازی شده از پوتین احتمالاً مسئولیت را به دوش کشورهای غربی خواهد انداخت. چنین فرار از مسئولیت نشاندهنده یک موضوع مکرر است که در آن تقصیر به سمت دیگر منتقل میشود، و نقش مستقیم کرملین در بحران انکار میشود. با تشدید تنشهای ژئوپولیتیکی، تحلیلگران پیشبینی میکنند که تاکتیکهای تهاجمی از مسکو ممکن است ادامه یابد، به این معنی که جنگ هنوز به پایان نرسیده است.
تأثیر بالقوه تغییر رهبری در روسیه بر اختلافات اوکراین
با افزایش گمانهزنیها در مورد یک تغییر رهبری بالقوه در روسیه، به ویژه در مورد رئیسجمهور ولادیمیر پوتین، ضروری است که بررسی کنیم چگونه چنین تغییری ممکن است بر اختلاف جاری در اوکراین و چشمانداز ژئوپولیتیکی وسیعتر تأثیر بگذارد. در حالی که تحلیلهای قبلی به پیامدهای خروج پوتین اشاره کردهاند، اکنون بررسی این موضوع از زوایای جدید، از جمله تأثیرات داخلی سیاست و جامعه روسیه، واکنش بینالمللی و تأثیرات بر حاکمیت اوکراین، حائز اهمیت است.
اگر پوتین جایگزین شود، سیاست خارجی روسیه به چه سمتی خواهد رفت؟
یکی از مهمترین سوالات پیرامون تغییر رهبری در روسیه به مسیر آینده سیاست خارجی آن مربوط میشود. یک رهبر جدید میتواند یا رویکردی سازندهتر نسبت به غرب و اوکراین اتخاذ کند یا به استراتژیهای تهاجمی که بهطور تاریخی با پوتین مرتبط هستند، ادامه دهد. چالشهای کلیدی شامل سازش بین فرقههای داخلی است که هر کدام برنامههای متفاوتی در مورد اوکراین و غرب دارند. رهبری معتدل ممکن است قصد داشته باشد روابط دیپلماتیک را از سر بگیرد تا تحریمها را کاهش دهد، در حالی که تندروها ممکن است به دنبال ادامه مقابله باشند، که تلاشهای صلح را پیچیده کند.
چه کسانی ممکن است جانشین پوتین شوند و وابستگیهای آنها چیست؟
در حالی که شایعات در مورد جانشینان پوتین بسیار است، نامزدهای احتمالی از سیاستمداران باتجربهای مانند سرگئی شویگو، وزیر دفاع فعلی، تا شخصیتهای تکنوکرات درون حلقه نزدیک پوتین متغیر است. وابستگیهای این نامزدها—اینکه آیا به سمت نظامیگری یا دیپلماسی تمایل دارند—نقش مهمی در شکلگیری جهتگیری آینده روسیه به سمت اوکراین ایفا خواهد کرد. درک دقیق از پیشینههای آنها بینشهایی درباره تغییرات یا تداومهای سیاستی ارائه میدهد.
تغییر رهبری چگونه میتواند بر ثبات داخلی در روسیه تأثیر بگذارد؟
انتقال رهبری میتواند منجر به بیثباتی در یک کشور شود. در روسیه، خلا قدرت ناشی از خروج پوتین میتواند به آشفتگی سیاسی قابل توجهی منجر شود، زیرا فرقههای مختلف برای تصاحب قدرت تلاش میکنند. این ممکن است به افزایش ملیگرایی یا ناآرامی بین شهروندانی که ممکن است از رژیم ناامید شده باشند، منجر شود. امکان افزایش هرج و مرج در روسیه میتواند درگیری در اوکراین را پیچیده کند، زیرا رهبری حواسپرت یا بیثبات ممکن است به تحریک تهاجم بیشتر برای انحراف توجه یا کاهش تنشها برای تحکیم قدرت داخلی بپردازد.
پیامدها برای حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین چیست؟
تغییر رهبری میتواند هم فرصتها و هم خطراتی برای اوکراین به همراه داشته باشد. از یک سو، یک رهبر جدید که به مذاکره باز باشد، ممکن است تسهیلکننده بحثهایی باشد که میتواند به یک حل مسالمتآمیز و احیای سرزمین اوکراین منجر شود. از سوی دیگر، اگر یک تندرو به قدرت برسد، اوکراین ممکن است با اقدامات نظامی شدیدتر و حملات بیشتر به حاکمیت خود مواجه شود.
مزایا و معایب تغییر رهبری
مزایا:
– پتانسیل برای صلح: رهبری جدید ممکن است گفتوگو و مذاکرات صلح را تسهیل کند.
– روابط بینالملل: یک تغییر ممکن است روابط با کشورهای غربی را بهبود بخشد و اجازه کاهش تحریمها را بدهد.
معایب:
– تداوم تهاجم: جانشینی با تمایلات نظامیگرایانه قوی ممکن است به ادامه خصومت منجر شود.
– بیثباتی داخلی: کشمکشهای قدرت و درگیریهای سیاسی میتواند به بیثباتی و ناآرامی درون روسیه منجر شود و بر مسیر درگیری تأثیر بگذارد.
در پایان، تأثیر تغییر رهبری در روسیه بر درگیری اوکراین با پیچیدگیها و عدم قطعیتها همراه است. در حالی که توجه جهانی بر این منطقه معطوف است، جامعه بینالملل باید هوشیار بماند و درک کند که نتیجه نه تنها به آرزوهای رهبران روسی بلکه به مقاومت و اراده دولت اوکراین بستگی دارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد وضعیت در حال پیشرفت، به BBC News یا Al Jazeera مراجعه کنید.