امضای پیمان چارچوب هوش مصنوعی توسط اتحادیه اروپا در ویلنیوس

در تاریخ ۵ سپتامبر، مجارستان به عنوان ریاست چرخشی اتحادیه اروپا، از امضای یک پیمان مهم در ویلنیوس، لیتوانی خبر داد. این پیمان که بر مدیریت هوش مصنوعی متمرکز است، هدف آن تعیین استانداردهای مشترک در میان کشورهاست.

پیمان چارچوب هوش مصنوعی نتیجه تلاش‌های همکاری گسترده‌ای است که توسط کمیسیون اروپا رهبری می‌شود. بیش از ۵۰ کشور در فرآیند تدوین این پیمان، که به مدت دو سال به طول انجامید، شرکت کردند و نشان‌دهنده تعهد قابل توجهی به حل چالش‌ها و فرصت‌های ناشی از فناوری هوش مصنوعی است.

این پیمان که در سال ۲۰۲۱ به طور اولیه تصور شد، به منظور تضمین استفاده اخلاقی از هوش مصنوعی در سراسر اروپا طراحی شده است. این پیمان بر شفافیت، پاسخگویی و حقوق بشر در پیاده‌سازی سیستم‌های هوش مصنوعی تأکید دارد و هدف آن ایجاد اعتماد عمومی است.

با شرکت در این پیمان، کشورهای اتحادیه اروپا امیدوارند خود را به عنوان رهبران مکالمات جهانی پیرامون هوش مصنوعی و تنظیم آن معرفی کنند. امضای این پیمان در ویلنیوس به عنوان یک لحظه تاریخی در رویکرد اتحادیه اروپا به مدیریت فناوری محسوب می‌شود.

این توافق تاریخی، نخستین چارچوب چندجانبه قابل توجه در زمینه هوش مصنوعی است که راه را برای سیاست‌های هماهنگ هموار می‌کند که ایمنی و نوآوری را در اولویت قرار می‌دهد. با توجه به اینکه جهان به طور فزاینده‌ای به پیشرفت‌های فناوری وابسته است، چنین ترتیباتی برای پیمودن پیچیدگی‌های توسعه هوش مصنوعی ضروری است.

در تاریخ ۵ سپتامبر ۲۰۲۳، اتحادیه اروپا با امضای یک پیمان چارچوب هوش مصنوعی در ویلنیوس، لیتوانی، تعهد خود را به مدیریت مسئولانه هوش مصنوعی تحکیم کرد. این پیمان لحظه‌ای محوری در ایجاد یک رویکرد منسجم نظارتی در میان کشورهای عضو است و به دنبال پرداختن به نگرانی‌های عمده مربوط به پیشرفت سریع فناوری است.

پیمان چارچوب هوش مصنوعی نه تنها به ملاحظات اخلاقی می‌پردازد، بلکه شامل مفادی برای همکاری‌های فرامرزی در زمینه تحقیق و توسعه در هوش مصنوعی است. این جنبه اهمیت زیادی دارد زیرا به کشورهای عضو اجازه می‌دهد منابع و تخصص‌های خود را کنار هم قرار دهند و نوآوری را در حالی که استانداردهای اخلاقی بالایی را حفظ می‌کنند، تقویت کنند.

یک سؤال مهم که از این پیمان ناشی می‌شود این است که چه اقداماتی به طور خاص اجرا خواهد شد تا اطمینان حاصل شود که با هنجارهای تعیین شده در زمینه هوش مصنوعی انطباق وجود دارد؟ کشورهای عضو موظف به توسعه چارچوب‌های نظارتی خود مطابق با اصول این پیمان هستند، اما نظارت سراسری اتحادیه اروپا برای اطمینان از رعایت شرایط وجود خواهد داشت. این امر شامل ارزیابی‌های منظم و بروزرسانی‌های پیمان به عنوان تکامل فناوری هوش مصنوعی خواهد بود.

سؤال مهم دیگری که شامل چالش‌های پیوسته مرتبط با هوش مصنوعی است، به خصوص تعصب، حریم خصوصی و امنیت می‌باشد. این پیمان دستورالعمل‌هایی را تعیین می‌کند که آزمایش سیستم‌های هوش مصنوعی برای تعصب و تبعیض قبل از پیاده‌سازی را الزامی می‌سازد. علاوه بر این، تمرکز بر حریم خصوصی داده‌ها به این معناست که کشورهای عضو باید اطمینان حاصل کنند که سیستم‌های هوش مصنوعی با مقررات عمومی حفاظت از داده‌های کنونی (GDPR) تطابق دارند.

همانند هر تلاش جامع نظارتی، مزایا و معایبی وجود دارد که با پیمان چارچوب هوش مصنوعی همراه است.

مزایا:

• استانداردسازی: این پیمان یکنواختی در مقررات هوش مصنوعی در میان کشورهای عضو را ترویج می‌کند و تناقضات قانونی را کاهش می‌دهد و عملیات هوش مصنوعی فرامرزی را تسهیل می‌کند.
• ایمنی و اعتماد: با تأکید بر شفافیت و پاسخگویی، این پیمان به دنبال ایجاد اعتماد عمومی به فناوری‌های هوش مصنوعی است.
• ترویج نوآوری: با ایجاد یک چارچوب نظارتی مشترک، شرکت‌ها می‌توانند در یک محیط پایدار نوآوری کنند و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های هوش مصنوعی را تشویق کنند.

معایب:

• بار انطباق: شرکت‌های کوچک ممکن است در مقابله با الزامات تعیین شده توسط پیمان با چالش‌هایی روبرو شوند که احتمالاً توانایی آن‌ها برای نوآوری را محدود می‌کند.
• سرعت تغییر: پیشرفت سریع فناوری هوش مصنوعی می‌تواند به سرعت مقررات را غیرقابل استفاده کند و نیاز به یک فرآیند تجدید نظر مداوم را ایجاب کند.
• امکان فراتر رفتن: نگرانی‌هایی وجود دارد که مقررات بیش از حد سختگیرانه می‌تواند مزیت رقابتی شرکت‌های اروپایی را در بازار جهانی هوش مصنوعی تحت تأثیر قرار دهد.

بحث‌های پیرامون این پیمان شامل منازعات بر سر کارایی چارچوب‌های موجود اتحادیه اروپا و اینکه آیا این پیمان به‌راستی به نگرانی‌های پیرامون هوش مصنوعی رسیدگی می‌کند، یا فقط لایه‌های اضافی از بروکراسی را ایجاد می‌کند، هستند.

با پیشرفت گفتگوها و پیاده‌سازی‌ها، نتایج پیمان چارچوب هوش مصنوعی ممکن است به عنوان نمونه‌ای برای دیگر مناطق در حال فکر کردن به مقررات مشابه عمل کند. ذینفعان در سرتاسر جهان با دقت پیشرفت‌های اتحادیه اروپا را مشاهده خواهند کرد زیرا به دنبال پیمودن پیچیدگی‌های مدیریت هوش مصنوعی هستند.

برای اطلاعات بیشتر درباره این موضوع مهم، لطفاً به وب‌سایت رسمی اتحادیه اروپا به آدرس europa.eu مراجعه کنید.